Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Tulipo(-d'Agen)
Tulipa agenensis
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Tulipe d'Agen.
Descripcioun :Aquelo bello tulipo nous vèn d'Asìo, mai fai deja de tèms qu'èi naturalisado au nostre. Trachis dins li champ cultiva e lis ermas. S'atrovo pas gaire, mai quouro n'i'a, pòu n'en agué forço qu'es uno planto rizoumatouso. Emé si fueio pu longo que li flour e si tepalo dóu deforo en pouncho, se destrìo de la tulipo-de-Raddi. Coumpara emé la tulipo-de-Raddi que ié sèmblo proun. Èi marcado sus la listo roujo, en dangié.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tulipa
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Champ
- Ermas
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Tulipa agenensis DC., 1804